czwartek, 31 lipca 2025

Z Asuanu do Luksoru przez świątynię w Kom Ombo, Edfu, Kolosy Memnona i świątynię Hatszepsut w Deir el-Bahari

 

Podróż z Asuanu do Luksoru lokalną komunikacją to wyjątkowa okazja, by zobaczyć południowy Egipt w jego codziennym rytmie i zatrzymać się przy niezwykłych zabytkach. Trasa ma około 230 km i prowadzi wzdłuż Nilu, przez liczne wsie i małe miasteczka. W Asuanie można rozpocząć podróż wczesnym rankiem, wsiadając do minibusa, lokalnego autobusu lub pociągu kursującego do Luksoru – warto dopytać o przystanek lub stację w Kom Ombo.

Świątynia w Kom Ombo położona jest malowniczo nad Nilem, między Asuanem a Edfu. Zbudowana w okresie ptolemejskim (ok. II–I w. p.n.e.), wyróżnia się tym, że była poświęcona dwóm bogom jednocześnie: Sobkowi, krokodylemu bogu płodności i władcy wód, oraz Horusowi Starszemu, opiekuńczemu bóstwu nieba o głowie sokoła. Dlatego cały kompleks jest podzielony symetrycznie na dwie identyczne części — każda z własnymi wejściami, sanktuariami i dziedzińcami.


 

Na zdjęciach widać charakterystyczne kolumnady pokryte inskrypcjami oraz reliefy przedstawiające ofiary składane bogom i sceny rytualne. Jednym z najciekawszych elementów kompleksu jest relief pokazujący starożytne narzędzia chirurgiczne — uważany za dowód istnienia medycyny praktykowanej w czasach faraonów. Świątynia ta to fascynujące miejsce, które łączy architekturę, religię i symbolikę starożytnego Egiptu. Czas przejazdu pociągiem z Asuanu to około 60 min. Od stacji w Kom Ombo - 10 min. spacerem do świątyni.

Kolejny przystanek na trasie z Asuanu do Luksoru to Edfu, gdzie znajduje się jedna z najlepiej zachowanych świątyń starożytnego Egiptu, poświęcona bogu Horusowi. Z przystanku autobusowego można dojść pieszo lub wziąć tuk-tuka do samej świątyni. Monumentalny pylon, kolumnady i reliefy robią ogromne wrażenie i ukazują potęgę egipskiej architektury. Świątynia w Edfu to jedna z najlepiej zachowanych świątyń starożytnego Egiptu. Zbudowano ją w okresie grecko-rzymskim, w latach 237–57 p.n.e., za panowania Ptolemeuszy. Poświęcona jest bogu Horusowi – niebiańskiemu sokolowi, opiekunowi faraona i jednemu z najważniejszych bóstw egipskiego panteonu. Świątynia została wzniesiona na miejscu wcześniejszego sanktuarium z czasów Nowego Państwa i stanowi przykład klasycznej architektury egipskiej, mimo że powstała w epoce hellenistycznej.

Na zdjęciu znajduje się granitowy posąg boga Horusa w postaci sokoła, stojący przy wejściu do świątyni. Horus nosi na głowie koronę Górnego i Dolnego Egiptu, symbolizującą jedność kraju. Takie posągi pełniły funkcję nie tylko dekoracyjną, ale i ochronną – miały strzec świątyni przed siłami chaosu. Dzięki doskonałemu stanowi zachowania świątynia w Edfu pozwala współczesnym odwiedzającym niemal w pełni doświadczyć atmosfery starożytnego kultu.

Kontynuując podróż do Luksoru, warto zorganizować krótki postój przy Kolosach Memnona – dwóch gigantycznych siedzących posągach faraona Amenhotepa III, strzegących niegdyś wejścia do jego świątyni grobowej na zachodnim brzegu Nilu w Tebach (dzisiejszy Luksor). Świątynia ta została niemal całkowicie zniszczona przez powódź i trzęsienia ziemi już w starożytności, ale kolosy – każdy o wysokości około 18 metrów – przetrwały i stały się słynne w całym świecie grecko-rzymskim. W starożytności jeden z nich wydawał o świcie dźwięki, co Rzymianie interpretowali jako "śpiew" mitycznego Memnona – syna Jutrzenki, poległego w wojnie trojańskiej. Fenomen ten przyciągał pielgrzymów i cesarzy, którzy zostawiali na kolosach inskrypcje.

Niedaleko dalej, u stóp skalnych urwisk Teb Zachodnich, leży imponująca świątynia Hatszepsut w Deir el-Bahari. To unikalny przykład architektury tarasowej, zbudowanej w XV wieku p.n.e., ku czci jednej z nielicznych kobiet-faraonów Hatszepsut. Świątynia ma formę trzech tarasów harmonijnie wkomponowanych w skalne klify i była miejscem kultu pośmiertnego królowej. Opowiadała o jej boskim pochodzeniu oraz panowaniu. Po śmierci Hatszepsut jej następcy usiłowali wymazać jej imię z historii, co doprowadziło do częściowego zniszczenia dekoracji. Mimo to świątynia zachwyca elegancją, precyzją rzeźb i niezwykłym położeniem. Do świątyni dojechać można z Kolosów Memnona tuk-tukiem lub busikiem.