czwartek, 31 października 2013

Z podróży po Egipcie - Asuan cz. 1


Dwa dni z podróży po Egipcie /Asuan/  – część 1

Wycieczki do Egiptu kojarzą się zazwyczaj z oklepanym wypoczynkiem nad morzem Czerwonym w Hurghadzie, wyjazdem do piramid lub ewentualnie z nurkowaniem w okolicy półwyspu Synaj. Taka jest zresztą oferta większości biur podróży. Wycieczki fakultatywne na miejscu polegają na swoistym maratonie, gdzie nie ma czasu zatrzymać się w miejscu, gdzie akurat bardzo nam się podoba.
Aby poznać Egipt trzeba się tam wybrać na własną rękę, jak wszędzie zresztą. J To prawda, że od czasu do czasu sytuacja polityczna staje się tam napięta (ostatnio nawet często i bardzo), ale bywają okresy, że jest w miarę spokojnie. Wystarczy na bieżąco śledzić komunikaty i ostrzeżenia dla wyjeżdżających z Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz czytać wiadomości z regionu.
Kiedy upewnimy się, że sytuacja jest w miarę stabilna, możemy pokusić się o wyjazd indywidualny, zwłaszcza na prowincje, gdzie ludzie są niezwykle przyjaźni i pomocni. Na miejscu warto jednak śledzić rozwój wypadków, a w przypadku eskalacji konfliktu, unikać dużych aglomeracji. Kupując bilet warto też wybrać opcję z możliwością zmiany daty powrotu.

W krajach arabskich trzeba bezwzględnie dostosować się do panujących norm. Kiedy jest ramadan i nikt z tubylców nie je od wschodu do zachodu słońca, wypada nam to uszanować, a nie opychać się na ulicy hot-dogami. Trzeba także pamiętać o odpowiednim stroju zakrywającym dekolt, ramiona i nogi, czy nie okazywaniu sobie uczuć w miejscach publicznych.
Jak powiedział znany amerykański krytyk literacki Clinton Fadiman: 

When you travel, remember that a foreign country is not designed to make you comfortable. It is designed to make its own people comfortable.”

Jeśli podejmiemy decyzję o wyjeździe do Egiptu warto poszukać tanich przelotów czarterowych do Hurghady, które oferuje większość biur podróży. Wizzer od niedawna też proponuje bezpośrednie przeloty do tego miasta z Warszawy i Katowic, ale póki co jest to oferta sezonowa. Niezależnie od sezonu, rejsami liniowymi do Kairu możemy dolecieć ze wszystkich większych miast w Polsce. Przelot w Warszawy i powrotem (z reguły z przesiadką, w której ze stolic europejskich) będzie nas kosztował nieco ponad 1000 PLN. Wizę dostaniemy na lotnisku. Jej cenę najlepiej sprawdzić przed wyjazdem również na stronach MSZ.

Jeśli chcemy przewędrować szlakiem starożytnych zabytków, a nie skupić się na wypoczynku na plaży, do Egiptu warto wybrać się w miesiącach zimowych, kiedy to zbyt wysokie temperatury aż tak nie wyczerpują organizmu.

Na miejscu możemy z łatwością poruszać się dostępnymi dla wszystkich wieloosobowymi taksówkami, oraz komunikacją międzymiastową, która jest dość dobrze rozwinięta. Jeśli dysponujemy sporą ilością czasu, można pokusić się o rower lub pieszy rajd wzdłuż Nilu, przynajmniej na niektórych odcinkach. Na niektórych trasach (np.: z Sakkary do Gizy) warto wynająć wielbłąda z kierowcą. J
W przypadku chęci zabrania roweru, należy przed dokonaniem rezerwacji dowiedzieć się o zasady i koszt jego przewozu bezpośrednio u linii lotniczej.

Nam udało się polecieć tam i z powrotem za 600 zł w obie strony do Hurghady. Była to oferta jednego z biur podróży na sam przelot. Z tego też powodu nie czekał nas żaden autokar pod lotniskiem, jak na pozostałych, ale udało nam się złapać stopa do centrum.

I tak zaczyna się nasza egipska przygoda J

W Hurghadzie zatrzymaliśmy się w hoteliku, o jakże oryginalnej pod tą szerokością geograficzną nazwie, ALASKA. Zaczęliśmy od wynegocjowania satysfakcjonującej nas ceny za nocleg ze śniadaniem. Po dobiciu targu właściciel poczęstował nas mocną miętową herbatą i przeprowadził wywiad, który w przypadku podróży indywidualnych jest stałym punktem programu, SKĄD? DOKĄD? PO CO? I DLACZEGO? Po tym zestawie pytań temat zawsze schodzi na Wałęsę i Jana Pawła II, a potem nie ma już żadnych barier światopoglądowych. J

Po rozlokowaniu bagażu w malutkim pokoiku na piętrze, poszliśmy rozejrzeć się za stacją benzynową, gdyż potrzebowaliśmy paliwa do naszego kocherka. Brak benzyny oznaczał brak kolacji, a na wczasy odchudzające tu nie przyjechaliśmy!
Po okrążeniu sporej części miasteczka ustaliliśmy położenie stacji, ale pozostało jeszcze wytłumaczyć wysokiemu, zdumionemu Arabowi, PO CO CHCEMY NALAĆ BENZYNY DO BUTELKI PO COLI? Wywołując niemałe zamieszanie zdobyliśmy w końcu „życiodajną” ciecz, wróciliśmy pod hotel i przystąpiliśmy do gotowania wody na zupki błyskawiczne. Było już po zachodzie słońca, więc zakończył się czas ramadanowego postu. Na takie widowisko zleciała się nie tylko obsługa naszego, ale i wszystkich okolicznych hoteli oraz przechodni gapie.
Ostatecznie kolacja przebiegła w miłej atmosferze pogawędek i wzajemnego poznawania. Padło kilka propozycji skosztowania czerwonego barszczu Winiary. Zaraz, ale czy nie należy się nam od nich nagroda za kreowanie wizerunku firmy w świecie? J

Następnego dnia przedostaliśmy się nocnym autobusem z Hurgady do Asuanu. Zanim to jednak nastąpiło spędziliśmy sporo czasu na dworcu, gdyż autobus się spóźniał. Miejsce określane tym mianem, w istocie wcale go nie przypominało. Wszędzie kramy ze słodyczami, sterty śmieci, kozy i tłumy tubylców. Mimo, że byliśmy tu jedynymi turystami czuwał nad nami uzbrojony po zęby patrol policji turystycznej.
Sporo czasu zajęło mi znalezienie toalety, gdyż „dworzec” takowym przybytkiem nie dysponował. Z braku innych możliwości udałam się  pod klub, gdzie po zachodzie słońca spotyka się męska część muzułmanów na piciu herbaty miętowej, paleniu fajki wodnej i oglądaniu telewizji. Kobietom wstęp wzbroniony! Nie należę do ludzi łamiących lokalne prawa, ale perspektywa spędzenia nocy w zapchanym autobusie bez WC, zmusiła mnie do podjęcia radykalnych kroków. Wywoławszy pierwszego z brzegu zdziwionego Araba z oczami wielkości spodków do kawy, poprosiłam o widzenie z właścicielem. Natychmiast zjawił się skurczony staruszek o miłych rysach i gładkiej cerze. Jeszcze nigdy nie widziałam tak sędziwego człowieka z tak gładką skórą! Po wyjaśnieniach i prośbach zostałam wpuszczona na tyły lokalu, gdzie szczęśliwa, jak pijany zając, mogłam oddać się potrzebie. Przybytek był cuchnący, obskurny, pełen karaluchów i nie posiadał dachu. To ostatnie można jednak zaliczyć na plus, bo z braku elektryczności można było liczyć na światło księżyca. Staruszek miły, aczkolwiek rzeczowy, czekał na mnie pod drzwiami i zażądał zapłaty za przysługę.

Autobus spóźnił się jedyne półtorej godziny i gdy pojawiłam się na stanowisku był już ubity po sufit. Krzysiek, na szczęście zdążył zapakować bagaż. Po drodze okazało się, że nie można zmniejszyć, ani wyłączyć nawiewu klimatyzacji, że okna się nie otwierają, że wszyscy palą, mimo braku popielniczek i wyraźnych naklejek z zakazem oraz „ryczący” na całą parę telewizor umieszczony nad kierowcą emituje lokalne przeboje. Koloryt w całej krasie. Po pięciu kilometrach zrobiło się szaro od dymu, zimno, jak na Uralu i duszno niczym w rurze wydechowej. Ratowały nas jedynie częste patrole policyjne wymagające postoju przy otwartych drzwiach, co pozwalało na lekkie przewietrzenie. Po dwóch godzinach, ściśnięta niczym sardynka w puszce (na dwuosobowym siedzeniu siedziało czterech pasażerów!), ale zadowolona z powodu otaczającego mnie ciepła (przyduszające mnie ciała, choć obce, niwelowały upiorny nawiew zepsutej klimatyzacji) – zasnęłam błogim snem. Mogę spać w każdych warunkach i w każdej pozycji, co zaliczam na poczet zalet, gdyż umiejętność ta bywa zbawienna zwłaszcza w długich podróżach.

Na miejsce dotarliśmy około szóstej nad ranem. Przy wysiadaniu obległ nas tłum tragarzy oferujących swoje usługi.

Po zameldowaniu w obskurnym, lecz bardzo tanim hoteliku niedaleko dworca, zjedliśmy śniadanie w postaci placków chlebowych z dżemem i mocnej herbaty, po czym szybko udaliśmy się na bulwar nad Nilem. Tu, z kolei obległy nas „dobre dusze” z licznymi ofertami i planami, jak też powinniśmy spędzić nasz pobyt w Asuanie. Wiedząc, z doświadczenia, iż nie należy dobrowolnie dawać nabijać się w przysłowiową butelkę, odmówiliśmy wszystkim po kolei. 

(To ważna zasada, która sprawdza się niemal we wszystkich turystycznych miejscach na świecie, jeśli liczymy się z budżetem, nie należy przystawać na żadne oferty „z ulicy”. Nawet, jeśli naprawdę chcielibyśmy wykupić jakąś wycieczkę, przejażdżkę, czy też wynająć wielbłąda, warto przeczekać falę „akwizytorów”, stanowczo odmawiając, by potem samemu poszukać interesującej nas oferty. Dobrym pomysłem może być popytanie wśród przechodniów, sprzedawców, którzy powiedzą nam, gdzie udać się po tani przejazd, wynajem, czy coś innego. Odmawianie ulicznym naciągaczom jest też zalecane ze względu na bezpieczeństwo. Często ich oferty są mocno zawyżone, okrojone, czy wręcz szemrane. Kiedy chcemy skorzystać z jakiegoś przejazdu, warto też najpierw poobserwować, z którego miejsca odjeżdżają miejscowi. Ich środki komunikacji są ZAWSZE tańsze od tych dla turystów i ta zasada ma zastosowanie nie tylko w krajach arabskich.) 

Nasz własny asuański plan przedstawiał się następująco: grobowce skalne, klasztor św. Symeona i mauzoleum Agi Khana III. Wszystko po drugiej stronie Nilu. Postanowiliśmy skorzystać z promu dla tubylców. Z odnalezieniem „przystani promowej” w postaci stolika i krzesła z kasjerem poszło nam sprawnie, gdyż ustawiła się przed nim kolejka miejscowych. Podglądając, ile płacą przygotowaliśmy odliczoną sumę pieniędzy.
Po drugiej stronie przywitali nas liczni właściciele wielbłądów z ofertą obwiezienia po okolicy. Znowu odmówiliśmy, by udać się pieszo pod same grobowce. Tu musieliśmy się zdać na pomoc starszego Nubijczyka, który otwierając kolejne komory grobowe, opowiadał po angielsku ich historię. Na każde nadprogramowe pytanie, uśmiechał się ujmująco odsłaniając brak górnych jedynek i odpowiadał „Yes, yes Madam”.

Droga do klasztoru św. Symeona (z VI wieku n.e.) wiodła przez rozgrzaną słońcem pustynię. Bez wody, której zapomnieliśmy kupić na tamtym brzegu, czuliśmy się, niczym wielbłądy. Po półgodzinnym spacerze naszym oczom, niczym fatamorgana, ukazały się masywne mury klasztoru na szczycie wzgórza. Koptyjska budowla okazała się rozległa i warta odwiedzenia. Podobno to jeden z największych koptyjskich klasztorów na świecie.


W drodze do mauzoleum Agi Khana III zboczyliśmy nieco, by ochłodzić się w wodach Nilu. Wschodni brzeg w porównaniu z zachodnim wydawał się uśpioną krainą z Baśni Tysiąca i Jednej Nocy. Bez zgiełku, samochodów i tabunów turystów mogliśmy zatopić wzrok w piaskach pustyni i rzadkich kępkach zieleni nad wodą. Na pobliskim wzgórzu górowało ascetyczne mauzoleum Agi Khana, a właściwie Sułtana Mohammada Shah’s – indyjskiego polityka i przywódcy szyickiej sekty Nizarytów, który zmarł w 1957 r. Powstało ono na życzenie jego żony i wykonane zostało z różowego granitu.
Upchaną po brzegi motorówką wróciliśmy na zachodni brzeg.
Resztę dnia spędziliśmy nad Nilem, gapiąc się na drugi brzeg i opychając plackami chlebowymi, które polewaliśmy roztopionymi w upale serkami. Trudno orzec, ile płynów w siebie wlaliśmy, ale było tego dużo. Słońce powoli zbliżało się ku zachodowi, feluki na kołyszących się na falach wyglądały niezwykle malowniczo. Przeczytałam gdzieś kiedyś, że „słońce najpiękniej zachodzi nad Asuanem” i dziś mogłam się o tym przekonać.



Obudziliśmy się przed świtem. Czekał nas kolejny dzień pełen wrażeń. Po szybkim śniadaniu i zapakowaniu do plecaka solidnego zapasu płynów, placków i pomidorów, podążyliśmy w kierunku wysepki Phile ze świątynią Izydy. Najpierw czekała nas ośmiokilometrowa wędrówka wzdłuż Nilu w kierunku Starej Tamy Asuańskiej. Po drodze mijaliśmy osiedla, w których powoli rozpoczynał się nowy dzień. Ludzie pozdrawiali nas po arabsku. Niektórzy polecali opiece Allacha. Dostaliśmy też kilka propozycji wynajęcia, a nawet sprzedaży osła, wielbłądów oraz muła. Droga przerywana postojami i rozmowami zaczynała się wydłużać, a słońce coraz bardziej przypiekać. W końcu dotarliśmy do przystani z motorówkami kursującymi na wyspę i z powrotem. Wynajęliśmy jedną nich na spółkę z Japończykiem na rowerze.


Wyspa z doskonale zachowaną świątynią Izydy, w blasku słońca prezentowała się majestatycznie. Aż trudno uwierzyć, że budowla została tu przeniesiona (za sprawą UNESCO) kawałek po kawałku w celu ocalenia jej przed zalaniem po wybudowaniu wielkiej tamy. Po nacieszeniu się architekturą i atmosferą miejsca, zaszyliśmy się w cieniu kolumn, by spożyć placki i pomidory. Ze względu na ramadan nie mogliśmy się afiszować, ale na szczęście, w okolicy nie było żadnego tubylca, ani zbyt dużo turystów. Pozwoliliśmy sobie nawet na małą poobiednią sjestę, by potem z mozołem zebrać się do drogi powrotnej. Znowu czekał nas marsz.